آبنبات هل دار

آبنبات هل‌دار یک رمان کمدی_اجتماعی در دوران جنگ عراق و ایران است، که کیلومترها دورتر از خط مقدم، یعنی از بجنورد توسط یک پسربچه‌ی شر (واقعاً شر) روایت می‌شود.

این پسربچه که نامش «محسن» است، در اوج سادگیِ بچگانه‌اش، ماجراهای زندگی خودش را در قالب طنز تعریف می‌کند. ماجراهای او حول محور این افراد می‌چرخد:

1⃣ محمد: محسن یک برادر دارد به نام «محمد» که از هیچ نظر شباهتی با او ندارد. (البته غیر از شباهت چهره!) محمد دانشجو حقوق است. در ابتدای ماجرا ازدواج می‌کند و به جبهه می‌رود. فرزندش در نبود او به‌دنیا می‌آید. زمانی که همه انتظار دارند محمد برای دیدن زن و بچه‌اش به بجنورد برگردد، ناگهان مفقودالاثر می‌شود، و بعد از مدتی اسم او به عنوان اسیر ثبت می‌شود. در نهایت بعد از ماجرای پذیرش قطعنامه، اسرا نیز (که محمد هم عضو آن‌ها بوده) گروه گروه آزاد می‌شوند، البته با یک پا کمتر از سابق!

2⃣ ملیحه: محسن یک خواهر بزرگ‌تر از خودش، به اسم «ملیحه» دارد، که وجود این خواهر و برادر، در طول داستان باتوجه به «شدّتِ شریّت» محسن ماجراهای بسیار جالبی را رقم می‌زند و‌ نمی‌گذارد خاصیت کمدی رمان لحظه‌ای کم‌رنگ شود.

3⃣ مادر و پدر محسن

4⃣ بی‌بی (مادر بزرگ محسن که با نام «بی‌بی» معرفی می‌شود.): اگر از قسمت طنز داستان که با حضور بی‌بی بسیار پر رونق شده است بگذریم، می‌رسیم به ماجرای حج خونین سال۶۶ که نویسنده بسیار ظریف به آن پرداخته است.

5⃣ کلیه‌ی همسایه‌ها (همسایه‌های مهاجر، یعنی کسانی که به علت جنگ به بجنورد نقل مکان کرده بودند را هم شامل می‌شود.): این همسایه‌ها شامل هر نوع شخصیتی که فکرش را بکنید می‌شوند! یعنی بین آن‌ها هم خوب است، هم بد، هم مفت‌خور، هم مردم‌آزار، هم مهربان و... .

6⃣ مدرسه و عوامل آن.

7⃣ دوستان محسن: ماجراهای خیلی خنده‌داری از عواقب هر کار محسن و دوستانش، مثل دروغ‌گویی، معرفت، اذیت و آزار دیگران، دزدی و.. را شامل می‌شود.

8⃣ دریا: محسن در یک نگاه عاشق دختری به اسم «دریا» می‌شود که برادرش «امین» با او دوست است. آن‌ها بخاطر جنگ از جنوب به بجنورد آمدند. ماجراهای این قسمت از داستانِ زندگیِ محسن بسیار آموزنده است.

9⃣ فامیل‌ها: نقش فامیل و ارتباط فامیلی در داستان، بسیار زیبا نگاشته شده است. یکی از این موارد، «دایی اکبر»، داییِ محسن است که در نقش سرباز فراری می‌باشد.

در نهایت محسن که پسربچه‌ای بسیار شر و زبان‌نفهم و به قول خودش «نفسوک» است، از همه‌ی این ماجراها که برایش اتفاق می‌افتد، درس می‌گیرد و به مرور و قدم به قدم با داستان بزرگ می‌شود و تحولات اخلاقی و رفتاری‌اش از اول تا آخر داستان کاملاً ملموس است.

 نکته‌ی جالب: مکالمات کتاب، به لهجه‌ی بجنوردی نوشته شده است. این قضیه در آخر رمان اینقدر عادی می‌شود که احتمالا تا مدتی با دوستان و آشنایانتان با لهجه بجنوردی صحبت می کنید. 

آبنبات هل دار

مهرداد صدقی

انتشارات سوره مهر

411 صفحه

saap.ir/@book_room