فدیه آزادی
«باسواد کردن مسلمانان؛ فدیه آزادی مشرکان»
✅ارزش خواندن و مطالعه در صدر اسلام به حدی بود که در پایان جنگ بدر که تعداد زیادی از مشرکین به اسارت مسلمانان در آمدند، اعلام شد که هر یک از مشرکین اگر فدیه بپردازد یا به ۱۰ نفر از مسلمانان سواد خواندن و نوشتن را بیاموزد آزاد خواهد شد که این امر از اهمیت علم و مطالعه در اسلام، آن هم بدترین شرایط جنگ خبر میدهد، تا آن جا که اسلام سواد و مطالعه را با مصالح کلی خود حتی در شرایط جنگی یکی میداند.
قرآن و دین اسلام کتاب و کتاب خواندن را به عنوان یکی از واجبات به شمار آورده است چنانچه در سوره مزمل آیه ۲۰ می گوید: «فاقروا ما تیسر من القرآن؛ تا آنجا که می توانید قرآن بخوانید» و در این خصوص و به خاطر تاکید بر آن اولین آیات نازل شده بر پیامبر را با کلمه «اقرا» به معنای بخوان آغاز کرده است. با توجه به این اهمیت ویژه میتوان دانست که اگر انسانها کتاب نداشتند و خواندن و نوشتن را فرانمیگرفتند حجت بر آنها تمام نمیشد و مبرهن است که کتاب خوانی و مطالعه موجب رستگاری انسان و خشنودی خداوند شده و خداوند همواره تاکید خاصی بر این موضوع دارد و برای اهالی علم و اندیشه جایگاه ویژه و خاصی در بارگاه خود قائل شده است.
«اسلام پرچمدار کتاب و کتابخوانی» 📚
«هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ ؛ آیا آنان که میدانند با آنان که نمیدانند برابرند؟ تنها خردمندان متذکر می شوند». (زمر/ ۹) این نشانههای روشن و همچنین پیشنیه فرهنگی ما یعنی تعدد کتابها و کتابخانهها در عصر شکوفایی تمدن اسلامی و آثار مکتوب نامآوران و دانشمندان مسلمان ایرانی همه ناظر بر اهمیت کتاب و کتابخوانی است و این حقیقت را بر ما آشکار میکند که *آیین اسلام پرچمدار کتاب و کتابخوانی در زمین است.*
در طول تاریخ نیز همواره توصیه علما و بزرگان دین و علم و ادب بر اهمیت کتاب و مطالعه بوده است.
در میان بزرگان دین اسلام نیز توجه ویژهای به این مسئله شده و احادیث فراوانی از پیامبر(ص) و ائمه اطهار(علیهم السلام) در این رابطه نقل شده که حاکی از اهمیت این مسئله در نزد آنان است.
چنانکه پیامبر اکرم(ص) میفرماید: «مَن ماتَ و مِیراثُهُ الدَّفاتِرُ وَالْمَحابِرُ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ؛ هر که بمیرد و میراث او دفترها و دوات باشد، بهشت بر او واجب است».
امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: در عجبم از مردی که به جسم خویش چه بسیار اهمیت میدهد و غذای آلوده نمیخورد اما نسبت به کتاب و مطالعه که برای تغذیه روح او است بیاعتنا است و مطالعه نمیکند و یا اگر مطالعه میکند کتابهای خوبی مطالعه نمیکند.
منبع: خبرگزاری ایکنا